Thanh bình làng Diềm xứ Kinh Bắc
Được nghe danh làng Diềm là thủy tổ của làng Quan họ, lại được người bạn kể về vẻ đẹp bình yên vùng đất này, với một người đam mê các giá trị văn hóa dân tộc khao khát một lần đến với làng quê được xem là biểu tượng làng quê Bắc Bộ. Cách Hà Nội 40 km về phía Bắc, trên chiếc xe từng rong ruổi đến mọi nẻo đường, lần này du lịch Bắc Ninh về với làng Diềm với niềm háo hức như đứa con thơ lâu ngày xa quê.
Qủa như lời truyền tụng, làng Diềm bình yên, trong trẻo đến lạ thường. Khoảnh khắc bước vào làng ta cứ ngỡ đi vào câu chuyện cổ tích Việt Nam xưa.
Là cái nôi của làng quan họ, làng Diềm có vị trí quan trọng trong bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc với những làn điệu quan họ Bắc Ninh trữ tình của đất Việt.
Làng Diềm (hay còn gọi là thôn Viêm Xá) thuộc địa phận xã Hòa Long, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Từ thủ đô Hà Nội, du khách đi theo quốc lộ 1B, đến thành phố Bắc Ninh thì rẽ trái, rồi đi lên đê sông Cầu là đến được làng Diềm.
Làng Diềm là ngôi làng cổ xưa của vùng quê Kinh Bắc, mang đậm nét lịch sử, văn hóa truyền thống của làng quê đất Việt. Đồng thời, làng Diềm còn là quê hương của những làn điệu dân ca quan họ – một trong những di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại được UNESSCO công nhận. Du lịch Bắc Ninh về với làng Diềm, tôi được khám phá những di tích cổ xưa gắn liền với những truyền thuyết ly kỳ, ngắm nhìn phong cảnh hữu tình của non nước mây trời và thưởng thức những làn điệu quan họ trữ tình sâu lắng, những món đặc sản thơm ngon của riêng vùng đất này.
Bước vào làng Diềm, du khách sẽ được chào đón bởi cổng tam quan phủ đầy rêu phong theo năm tháng của cụm di tích Đền Cùng – Giếng Ngọc nằm dưới chân núi Kim Lĩnh. Trong cụm di tích này, du khách sẽ được tận hưởng không gian bình yên với những hàng cây cổ thụ rợp bóng xanh mát bao quanh kiến trúc đơn sơ, cổ kính. Không chỉ có những phút giây “lạc nhịp: của làng quê, tôi còn có thể vào đền dâng lễ và tận hưởng làn nước trong mát lạnh, có vị ngọt tự nhiên nổi tiếng trong Giếng Ngọc.
Theo người dân làng Diềm, nguồn nước trong giếng được chảy từ trong núi, thấm qua nhiều tầng lớp đá ong nên có vị đặc trưng mà không phải nơi nào cũng sánh được. Hấp dẫn nhất là những chú cá vàng tung tăng bơi lội dưới giếng vô cùng đẹp mắt và thích thú.
Trong hành trình khám phá và tìm hiểu làng Diềm, đình Diềm và đền thờ Vua Bà thủy tổ quan họ là những điểm tham quan bất cứ du khách nào cũng không thể bỏ lỡ khi có dịp du lịch Bắc Ninh đấy! Trong đó, đình Diềm được xây dựng từ cuối thế kỷ XVII, tọa lạc trên nền cao bó đá theo hướng nam. Du khách có dịp chiêm ngưỡng đình Diềm hẳn sẽ được khám phá nghệ thuật kiến trúc chạm khắc tinh tế, đặc sắc từ thời nhà Lê và được cảm nhận vẻ uy nghi, nề nếp và trang nghiêm đặc trưng của đình làng truyền thống đất Việt. Còn đối với riêng tôi, từ lâu đã yêu lắm cong cong mái đình, cây tre, bến nước nên những hoa văn họa tiết, những hình ảnh tổng quan luôn kích thích hơn nhiều. Chuyến đi này, tôi may mắn bắt gặp cảnh người dân làng Diềm chơi cờ dân gian, cũng say sưa nghe các bậc anh, bậc chú bình luận thế cờ. Trong đình, các bô lão ngồi uống nước, nói chuyện về những làn điệu quan họ, về mái đình cổ xưa. Đình làng Diềm nổi tiếng “Thứ nhất là đình Đông Khang Thứ nhì đình Bảng, vẻ vang đình Diềm”, bởi thế nên người dân nơi đây luôn tự hào bởi quê hương nơi mình chôn rau cắt rốn.
Ngoài ra, đền Vua Bà – nơi thờ cúng Đức Vua Bà còn là một trong những điểm đến nổi tiếng của làng Diềm. Về đền thờ này, du khách sẽ được nghe kể những câu chuyện về nguồn gốc quan họ và thưởng thức những làn điệu quan họ từ các liền anh liền chị. Và lễ hội đền Vua Bà là lễ hội lớn nhất, quan trọng nhất của làng Viêm Xá (Hoà Long-Yên Phong – Bắc Ninh) được tổ chức vào các ngày mùng 6, 7 tháng hai âm lịch. Hội đền Vua Bà cũng là hội Quan họ duy nhất trong vùng Quan họ, bởi đây là lễ hội Thuỷ tổ Quan họ. Mọi hoạt động trong lễ hội đều liên quan trực tiếp tới Quan họ và vị thần được rước trọng trong ngày hội Viêm Xá chính là Đức Vua Bà- Thuỷ tổ Quan họ. Thật đáng tiếc vì đã đến chưa đúng dịp nhưng chắc chắn lần sau, phải một lần, tôi đến với lễ hội thủy tổ của làn điệu quan họ này.
Và điều tôi thích nhất, háo hức nhất khi đến làng Diềm chính là những làn điệu quan họ. Dân ca quan họ làng Diềm vừa có điểm tương đồng nhưng cũng vừa có nét khác biệt so với quan họ nhiều làng khác ở mảnh đất Bắc Ninh. Những lời ca khoan nhặt, chậm rãi,… là một trong những tục lệ, lối hát cổ truyền thống như chính nét cổ kính của riêng làng Diềm. Ngôi lại nghe những lời ca tình tứ, ngọt ngào của các liền anh, lền chị nó “sướng” vô cùng, cảm giác hát live bao giờ cũng đã tai. Theo kinh nghiệm du lịch Bắc Ninh về làng Diềm của tôi, hãy cố gắng để nghe câu hát khoan nhặt đẹp đẽ, mang đầy tình cảm yêu ghét giận hờn. Những làn điệu quan họ làng Diềm chân tình, nồng thắm sẽ thấm sâu vào tâm trí du khách, mang đến cho du khách những cảm xúc sâu lắng lạ kỳ và bồng bềnh, lơ lửng cùng những câu hát ngọt lịm của các liền anh liền chị gạo cội.
Có thể nói, du lịch Bắc Ninh chiêm ngưỡng bức tranh phong cảnh làng Diềm mộc mạc, thân quen với những bờ đê, dòng sông hay non núi, rừng cây và cái cái tâm tình người làng Diềm. Sau thời gian rong ruổi trong xóm, tôi ghé vào quán nhỏ thưởng thức món xôi khúc làng Diềm trứ danh, thấy thơm ngon đến lạ, từ mùi vị đến hình thức khiến chỉ nhìn thôi cũng đủ thòm thèm.
Trong buổi chiều tà đủ thời gian rong chơi, tôi lại men theo con đường ra những cánh đồng, ngắm nhìn bọn trẻ thơ chơi đùa rộn rã tiếng cười, đưa bạn trở về những năm tháng ấu thơ tinh nghịch. Không gian bình yên, an nhiên ấy sẽ luôn khiến bạn nhớ mãi những phút giây du lịch mùa hè ở làng quê xứ Kinh Bắc này đấy. Và cảm nhận được nét hồn nhiên, tươi vui, khing cảnh thanh bình, nên thơ nơi có lũy tre xanh, có cánh đồng đàn trâu tung tăng gặm cỏ. Nơi đó còn có khúc hát quan họ mượt mà, những mái đình cổ kính, đền chùa rêu phong theo thời gian.
Tags: phuong tien giao thong, diem du lich bac ninh, khach san bac ninh, dac san bac ninh
