Giòn thơm bánh đa Thổ Hà
Thổ Hà thuộc xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang là một trong những làng quê còn giữ được nét đẹp dân giã vốn có của làng quê Việt. Hình ảnh cây đa, bến nước mái đình vẫn hiện hữu dù cuộc sống tấp nập, hiện đại ngoài kia có bao đổi thay. Nằm bên dòng sông Cầu, làng Thổ Hà – ngôi làng nổi tiếng đất Kinh Bắc xưa vẫn còn in đậm trong từng con ngõ nhỏ, trên từng bức tường xây bằng tiểu sành, những mái ngói nhuốm màu thời gian…Đây là điểm đến hấp dẫn của du lịch Bắc Giang mà bất cứ ai đến đầu trầm trồ ngưỡng mộ.
- Đặc sản Bắc Giang- níu chân người đi xa
- Rượu làng Vân, nghề rượu truyền thống
- Thơm ngon vải thiều Lục Ngạn

Làng Thổ trước đây vốn nổi tiếng một thời với nghề gốm. Nhưng thời gian mai một do sự phát triển của các đồ gia dụng khác thay thế, làng gốm ấy nay đã chuyển sang làm bánh đa. Mươi, mười lăm năm nay, khách không chỉ tìm đến Thổ Hà để chiêm ngưỡng ngôi làng nổi tiếng với những con ngõ nhỏ tuyệt đẹp với những bức tường độc đáo xây bằng tiểu sành mà còn để săn ảnh người dân làm bánh đa, thưởng thức món đặc sản riêng có của vùng đất này…Bánh đa ở đây nổi danh bởi thơm ngon, giòn giòn và thêm thắt nhiều nguyên liệu hấp dẫn.

Bao người con xa quê đều lưu luyến nhớ thương món bánh đa quê nhà. Bánh đa Thổ Hà có hai loại: bánh đa dừa và bánh đa nem. Bánh đa Thổ Hà khác bánh đa nơi khác ở chỗ nguyên liệu làm bánh đa được lựa chọn rất kỹ càng. Gạo tẻ phải loại ngon, vừng trắng đãi kỹ, không sạn, lạc loại già, mẩy, dừa già, cùi dày và đường kính. Tưởng chừng không cầu kỳ phức tạp, nhưng để làm được những mẻ bánh ngon lại phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm ngâm gạo và kỹ thuật tráng bánh. Hiện nay, người dân làng Thổ Hà đã tráng bánh đa nem bằng máy thay vì hì hục tráng bằng tay như trước kia nên cho năng suất cao và chất lượng đồng đều hơn. Quá trình phơi cũng quyết định không nhỏ đến chất lượng bánh, bởi nếu gặp mưa thì bánh sẽ mốc, nếu nắng to sẽ giòn, nứt vỡ.

Công đoạn phơi nắng có lẽ là hình ảnh gây ấn tượng nhiều nhất với bất kỳ ai từng một lần đến Thổ Hà. Mặt trời hửng nắng, khắp các đường đi, ngõ nhỏ, mái hiên… lại phủ đầy những phên bánh. Những phên bánh gác lên giữa hai mái nhà, che mát cho từng con ngõ, làm thành bức tranh làng cổ tuyệt đẹp… Những ngày nắng đẹp, đi khắp đường làng, ngõ xóm, du khách sẽ bắt gặp hình ảnh những phên bánh sắp thành hàng dài hai bên tường nhà, bờ rào…

Phên bánh “treo” đầy sân, gác ngang mái những ngôi nhà nằm trong ngõ nhỏ… làm thành những mái che tuyệt đẹp dưới ánh nắng mặt trời. Những giàn treo tạo nên những bức ảnh nghệ thuật khó tìm thấy ở bất kỳ nơi đâu.
Những ngày nắng tốt, bánh chỉ phơi một nắng đã khô, đem vào cắt là cho ra bánh đa nem thành phẩm. Bánh đa nem làng Thổ Hà có màu trăng ngần, mùi thơm nhẹ, dẻo dai ngon miệng vô cùng. Chính điều đó nên sản phẩm truyền thống này rất được lòng khách hàng trên thị trường, không chỉ ở trong nước mà còn ở Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản… Mùa làm bánh bận rộn nhất ở đây kéo dài từ tháng 9 cho đến tháng 2 năm sau.
Ở làng nghề, những mẩu bánh thừa trong quá trình cắt được tận dụng làm thành món đầu nem xào thơm ngon với bí quyết riêng của từng nhà với các nguyên liệu đơn giản như sa tế, tỏi, ớt… trở thành món ngon cho trẻ con và các bạn trẻ.

Cũng qua nhiều công đoạn công phu, nhưng món bánh đa dừa độc đáo làng Thổ Hà cách làm phức tạp hơn nhiều. Cũng làm từ bột gạo tẻ, nhưng phải qua hai lượt tráng, một lượt tráng bánh không, một lượt tráng chung các nguyên liệu vừng, lạc, dừa đã qua sơ chế và thường nướng chín rồi mới đem bán.
Đến đây, hết dạo quanh làng thăm thú, xem người dân phơi bánh, khách lại thích thú sà vào những hàng bánh đa nướng với những bếp than hồng rực. Chiếc bánh dưới sức nóng của lửa dày lên, tỏa mùi thơm nức. Mùi thơm của dừa, của lạc quyện cùng mùi thơm của gạo, của đường phèn làm bất kỳ thực khách nào cũng không thể kềm lòng. Cầm chiếc bánh vừa nướng giòn tan, cắn một miếng thấy như vị bùi, vị béo vị thơm như còn mãi trong miệng.

Theo kinh nghiệm du lịch Bắc Giang, banh đa dừa Thổ Hà nướng xong, ăn ngay tại chỗ sẽ ngon hơn rất nhiều. Ngon hơn bởi cái cảnh quan và tình cảm mà mỗi người dành cho vùng đất bình yên này. Ăn một miếng rồi lại muốn ăn thêm miếng nữa. Cứ thế cà kê với chiếc bánh đa thơm lừng bên tách chè nóng ấm mà quên mất trời đã về chiều.

Đứng trên con phà nhỏ nhắn rời làng, trong tay những lữ khách đường xa giờ lại có thêm những xâu bánh mang về làm quà. Đặc sản bánh đa Thổ Hà cũng cứ theo đó ngày càng lan xa…
Người làm bánh đa ở đây không phải đem bán mà đều có người đến lấy tận nhà. Bánh đa Thổ Hà đã theo chân thương lái đến nhiều tỉnh thành như Hà Nội, Quảng Ninh, Bắc Ninh, như một món quà của ngôi làng ven sông Cầu thơ mộng.
Tag:phuong tien giao thong, khach san bac giang, diem du lịch bac giang, dac san bac giang