Đặc sản Kon Tum cần thưởng thức khi đi du lịch
Đặc Sản Kon Tum- bình dị mà dân dã, ai đã đến vùng đất nắng gió cao nguyên với ngọn lửa bập bùng bên nhà rông, khám phá những cảnh đẹp của núi rừng với dòng sông Kon Klor,khu du lịch Kon Tum -Măng Đen,nhà rông Kon Klor, nhà thờ gỗ, những ngôi chùa, tất cả đều hòa mình vào thiên nhiên mộng mơ.Không những thế, thiên nhiên còn ban tặng cho Kon Tum những sản vật của tự nhiên và bằng chính đôi bàn tay tài hoa và khả khả năng sáng tạo, Kon Tum có những sản vật tuyệt vời đáng để khám phá.
Những điểm du lịch ở Kon Tum làm say lòng du khách
Heo Măng Đen quay
Giống heo Măng Đen của dân tộc bản địa.Heo được nuôi bằng thức ăn tự nhiên của núi rừng nên thịt chắc, ngon và ít mỡ.Con to nhất lúc trưởng thành cũng chưa đến 20 kg.Heo trước khi quay được làm sạch lông, môt lấy nội tạng, sau đó tẩm ướp gia vị là các loại nguyên liệu từ núi rừng Măng Đen.Heo quay nguyên con trên lửa than cho đến khi căng da và vàng rộm,mùi hương tỏa ra thơm phương phức.
Thịt bê non nướng
Thịt bê non nướng là món ngon độc đáo thứ 2 của Kon Tum sau Heo quay Măng Đen.Thịt bê mề và ngọt , nướng miếng thịt thật dầy trên than hồng rồi chấm muối ớt.Vị ngọt của thịt, vị đậm đà của muối hột và một chút cay cay của miếng ớt tươi, chút cay thơm của húng lủi và thêm vị chát của chuối non khiến món ăn trên car tuyệt vời.Người Kon Tum không cắt thịt mỏng như các quán ở Sài Gòn mà cắt thật dày, nhưng thịt vẫn mền và phần da ăn giòn giòn.
Cá gỏi kiến vàng
Đây là món ăn nổi tiếng huyện Sa Thầy,nơi sinh sống của đồng bào Rơ Măm .Món ăn này đôc và lạ mà nhge tên nhiều người thấy sợ nhưng khi đã ăn rồi thì không khỏi sự thèm thuồng.
Cá suối được bắt loại vừa phải, bằng ba ngón tay người lớn, đem về làm sạch để đỡ mùi tanh.Kiến vàng chọn ổ kiến còn cả trứng đen, về giã nhỏ để riêng.Lấy muối hạt , ớt xanh, tiêu rừng trộn chung với cá , kiến, thêm chít thính gạo rạng cháy xém, dậy mùi thơm.Khi ăn lấy lá sung cuốn lại vừa miệng và thưởng thức.Vị ngọt của cá hòa vào vị béo của kiến non, thêm chút cay của tiêu rừng, của ớt tọa nên hương vị thơm ngon tuyệt vời.
Xôi măng
Cũng như những vùng khác, xôi được nấu từ gạo nếp quen thuộc, kết hợp khéo léo với măng rừng nhưng đã trở thành món điểm tâm thân thuộc với mỗi người dân Kon Tum.
Cách làm xôi măng khá đơn giản, không cầu kỳ.Chỉ cần măng tươi sau khi đào trên rừng về được rửa sạch,lột hết vỏ ngoài, thái miếng mỏng vừa ăn.Qua công đoạn sơ chế để làm mất đi mùi ngai ngái , măng được xào với gia vị để trở nên đậm đà .Gạo nếp chọn loại ngon, đem ngâm trong nước muối loãng cho pha thêm bột nghệ để lên màu khỏng 8 tiếng thì đồ chín trên bếp lửa.
Mang nét đặc trưng riêng trong vẻ quyến rũ của màu sắc với đôi chút vàng tươi của măng rừng đặt trên bát xôi nếp màu nghệ, xôi măng hấp dẫn người qua lại bằng cả mùi thơm đặc biệt.Đây chính là món đặc sản Kon Tum nên thử bởi nó vừa lạ miệng lại quá hấp dẫn trên vùng phố núi.
Dế chiên
Dường như đây là một món đặc sản không nên quên thưởng thức khi đi qua phố núi.Dế chiên có vị thơm, bùi, đậm đà mà không ngấy.Món ăn từ dế này hiện đã khá phổ biến ở vùng đồng bằng, nhưng để ngon nhất phải lên vùng Tây Nguyên.Có rất nhiều loại dế như dế cơm,dế than, dế lửa…nhưng để chế biến ngon thì dế cơm là số một.
Để có địa dế chiên vàng thơm cần trải qua nhiều công đoạn chế biến.Đầu tiên dế được bắt về rủa sạch, để ráo nước, sau đó cho vào chảo dầu đang sôi chiên lên.Bằng cách đó, toàn bộ đầu chân con dế trở nê gòn tan, trong khi đó thân dế lại béo ngậy.Tiếp đó, để món dế có thêm hương vị , người ta nêm gia vị ớt, lá chanh,sả thía nhỉ vào rang chung.Khi cho các gia vị vào phải rang thật nhanh để lá chanh không bị mất đi màu xanh.
Thịt nhím
Dân tộc Brâu có nhiều món ăn được chế biến từ rau rừng, thút rừng như heo, thịt dúi, chột đồng,,,,trong đó nhím là món ăn vừa bổ dưỡng, vừa ngon mà có nhiều cách chế biến phong phú.
Thịt nhím với vị ngọt, tính lạnh, có tác dụng bổ dưỡng, nhuận tràng, có thể chế biến thành nhím nướng than hồng,thịt nhím nhồi lống lồ ô, cánh xương nhím nấu bột bắp, nhím gói lá dong…món nào cũng độc đáo, thơm ngon bởi nhím rừng thịt chắc, thơm, hầu như không có mỡ, lớp bì dày nhưng giòn.
Thịt chuột đồng
Thịt chuột đồng nổi tiếng ở tỉnh Đồng Tháp, nhưng nó cũng là đặc sản Kon Tum.Món ăn này thuộc thương hiệu của người Jẻ Triêng ở huyện Đắk Glei .Thịt chuột ở đây được chế biến thành 2 món chính:thịt chuột nướng và thịt chuột gác bếp.Mùa lứa nướng chín vàng cũng là mùa thu hoạch chuột đồng.Khi những chú chuột ăn láu béo núc ních, người dân đổ ra đồng săn bắt.Cuộn nhanh một đống rơm khô, nổi lửa lên thui trụi lông, bằng cách này thịt chuột vẫn giữ được mùi thơm và hương vị.
Sau khi làm lông, mổ bụng bỏ hết nội tạng,chuột được nhánh chóng rửa sạch, xát chút muois lên khắp mình rồi lấy que xiên thẳng, đem ra nướng trên bếp cho vàng , dậy mùi thơm .Khi ăn kèm với miếng xoài rừng chua, làm chén muối tiêu rừng cay nồng , rất thích hợp.Nếu muốn đủ vị,kiếm thêm ít rau dớn rừng, bỏ vào ống le, đổ chút nước, đem nướng trên bếp rơm, chỉ một chút lá là đã thành một món ngon lành.
Cá tầm nấu măng
Cao nguyên măng Đen, Kon Tum là vùng đất có nhiều hồ, nước mát lạnh quanh năm.Vì vậy có hồi, cá tầm được nuối và sinh trưởng thuận lợi ở đay.Cá tầm là một trong những loại cá xương sụn, toàn bộ hệ thống xương của cá cũng như đầu cá đều bằng sụn, thịt cá tầm trắng, dau, có vị béo ngậy, thành phần dinh dưỡng cao, dễ hấp thụ.
Đến đây bạn đươc thưởng thức món cá tầm mới được đánh bắt từ giới hồ lên tươi roi rói.Cá được làm sạch, tẩm ướp gia vị từ các lọi dược liệu của núi rừng Măng Đen, sau đó được hấp, um,hoặc nướng, sấy….bằng than hồng hay nấu với măng le rừng chua, món nào cũng ngon tuyệt.
Cà đắng muối/nướng
Cà đắng là món ăn truyền thống của người dân tộc thiểu số Kon Tum. Cà đắng mọc dại quanh rừng, trên những ngọn đồi, bơ suối, quả nhỏ nhơ cà pháo hoặc quả thuôn dài, to hơn đốt tróng tay, màu xanh sậm, sọc trắng dọc quả.Trước đây cà đắng mọc hoang, nay được bà con mang về trồng quanh vườn nhà nên trái to hơn, màu xanh nhạt vị đắng giảm đi chút phù hợp hơn khẩu vị người ăn.Cà đắng ăn sống hay nấu chín ddeuf có những hương vị rất riêng và rất đặc trưng.Cách chế biến đơn giản và giữ trọn vẹn vị ngon của cà đắng chính là muối đắng, vị cay xé lưỡi của ớt tọa nên một khẩu vị rất lạ.Cà đắng nướng lại có vị thơm ngon đặc biệt, cà được cắt thành từng lát mỏng, xiên qua đĩa tre và đặt trên bếp nướng.Khi quả cà chuyển sang màu nâu sậm , dậy mùi thơm lan tỏa là có thể mang ra ăn được.
Lúc này cà vẫn còn giữ chút nước đắng, hơi dai dai, mềm mềm, chấm với muối tiêu rừng hoặc ăn kèm với thịt rừng rất ngon.Ngoài ra cà đắng conf nấu được thành nhiều món ngon khác như kho với tôm, tép bắt dưới sông hay um lươn, ếch…món nào cũng hấp dẫn và khiến người nge thòm thèm.Những ai ă cà đằng lầm đầu đầu có cảm giác không thoải mái với vị đắng nhân nhẫn của loại tría hoang dại này,Nhưng vài lần sẽ nghiện và khó quên với hương vị độc đáo mà món ăn này mang lại.
Các món nướng trong ống lồ ô
Món nướng trong ống lồ ô là đặc sản Kon Tum .Người dân Ba Na ở Kon Tum chế biến thành những món ăn nướng trong ống lô ô rất độc và lạ.Sau khi rửa sạch các loại rau,cá sông, cá suối và các loại thịt gia súc, gia cẩm băm nhỏ hoặc xắt thành sợi.Cà đắng , cà tím đặc xắt thành miếng, cá bỏ ruột, cắt thịt ra trộn rau rừng, măng rừng, sả tiêu giã nhỏ, cho vào ống lồ ô.Còn thịt gia súc ( trâu, bò heo, dê) à gia cầm( vịt, gà) được thui trên bếp lửa rồi mới cạo hay vặt sạch lông.Sau đó xẻ thịt , chặt từng khúc nhỏ, trộn gia vị cho vào ống lồ ô để trên lửa than cây rừng nướng cho đến chín thơm phức hương vị đọc đáo mà không nơi nào có được.
Lá mỳ
Lá mỳ được người dân Brâu ở làng Đawsk Mế ( xã Bờ Y, Hhuyện Ngọc Hồi , Kon Tum ) thuwowngd sử dụng lá mỳ chế biến thành món ăn.Cách chế biến đơn giản và ít tốn kém nhất chính là lá mỳ muối chua được chọn từ lá mỳ ta.Từ lá mỳ muối chua, người Brâu chế biến thành nhiều món khác như gà rừng trộn lá mỳ chua,lá mỳ nấu cá khô, canh chua la mỳ.Món gà rừng trộn lá mỳ hiện diện trong mâm cơm của nhiều gia đình khiến nhiều người them muốn.Màu nâu xanh của lá mỳ muối chua, thấp thoáng những miếng thịt gà rừng trắng, điểm thêm chút đỏ của ớt hiểm.Vị chua gắt của lá mỳ muối, quyện với vị ngọt thơm của thịt gà rừng tạo thành mọt hương vị đậm đà, hòa hợp lại dễ trôi cơm, ăn rồi muốn ăn mãi.Những khi mùa mưa đến, không có thịt tươi, người Brâu lại chế biến thêm với thịt khô như nai, cheo, bò…hay nấu chua với cá khô cải thiện bữa ăn.
Gỏi lá
Đến kOn Tum à chưa ăn gỏi lá thì chưa phải. Bởi món gỏi toàn lá nhưng hấp dẫn bậc nhất nơi đây.Chỉ một mâm bày kín lá, với 40 đến 50 loại quen thuộc như lá cải,tía tô, đinh lăng, lá sung, lá mơ, hành, rau húng…đến các loại lá ít xuất hiện trong bữa ăn như lá xoài, lá ổi, lá chua, là chùm ruột, ngũ gia bì,,,,cùng nhiều loại lá riêng của Tây Nguyên mà nhiều người chưa biết đến.
Giữa mâm lá là đĩa thức ăn ăn kèm bao gồm thịt ba chỉ luộc thái mỏng sao cho mỡ và thịt vừa đủ, không quá ngấy.Vài lát cá chép, tôm luộc, bì lợn.Đặc biệt có thêm đĩa hạt tiêu nguyên hạt, muối hạt, thứ đặc biệt kỳ công nhất của món gỏi là nước chấm được làm từ gọa nếp, tôm khô, thịt ba chỉ , mẻ, sa tế.
Thưởng thức món này cũng cần có kiểu cách , không vội vã vơ hết mà lá được sắp xếp theo đung quy trình.Trước tiên lấy lá cải hoặc lá mơ cuốn, sau đó cho thêm lá chua và vài lá khác tùy chọn rồi cuốn thêm ít tịt ba chỉ, cá tôm, bì lợn…nếu ai thích có thể cho thêm muối hạt, tiêu hạt ròi chấn chút nước chấm đặc biệt.Mỗi lần cuốn một loại lá khác nhau, khi chua xoài, khi bùi lá sung, chan chan chát lá sung, lá ổi…bởi thế ăn mãi không chán.
Có thể nói, những món đặc sản Đắk Lắc dù bình dị, mộc mạc, cách chế biến của rừng núi nhưng khi ăn ta luôn cảm nhận được vị ngon, ngọt của đại ngàn.
