Về Cao Bằng ăn cốm Nà Pò

Đặc sản Cao Bằng không chỉ có thịt bò gác bếp, lạp sườn,bánh khảo, vịt quay 7 món,hạt dẻ trùng khánh…mà còn có một món ăn đặc biệt,cốm Nà Pò mang hương vị đạm đà của vùng quê.

Du lịch Cao Bằng,về thăm làng cốm Nà Pì, xã Quang Hán, huyện Trà Lĩnh, tỉnh Cao Bằng, du khách sẽ được thưởng thức một thứ cốm ngon không kém gì cốm Làng Vòng Hà Nội.
Người Tày quan niệm, con gái đẹp cấy lúa làm phép thì cốm sẽ ngon hơn.
Từ tháng 5 âm lịch, người tày đã bắt đầu trồng lúa nếp,người ta thường lấy thửa ruộng tốt nhất để cấy lúa nếp cái.Trước khi cấy một ngày, họ nhổ mạ và chuyển ra ruộng.

Người Tày luôn quan niệm, nếu một thiếu nữ trẻ đẹp cấy cho vài khóm mở đầu làm phép, sau đó gia chủ mới cấy lúa thì lúa sẽ xanh tốt và hạt lúa làm cốm sẽ ngon hơn.
Khi hạt lúa đang còn vị sữa, người dân bản Tày đi thi hoạch láu xanh về chế biến thành đặc sản.Khi lúa đã vàng đuôi bông, người tày chỉ chọn gặt những bông to, mẩy đều.Nều gặt quá non cốm sẽ bị nát, già cốm sẽ cứng.
Trong khi chị em đi gặp lúa, cánh đàn ông ở nhà khơi lò, chẻ lạt, bổ củi, làm sàn gác cốm, chuân rbij cói, máng chày tay…

Cốm gặp về phải tuốt và làm ngay,để dang ngày vị cốm sẽ bị nhạt

Từng công đoạn được phân chia rõ ràng từ đầu bởi theo người dân nơi đây “tay vò lúa thì phải tay đàn bà, đàn ông thường xát, xay, giã vì cần sức mạnh.Đàn bà thường giúp đàn ông giã, làm sách mày trấu.Trong gia đình, ai cung phải biết làm hết, nếu làm nhiều thì phải 4 người mới đủ”.
Để làm được hạt cốm xanh, thơm ngon,phải qua nhiều công đoạn, 4 người trong gia đình phải luôn phối hợp nhịp nhàng như một dây chuyền sản xuất.Khi người phụ nữ gặt lúa ngoài đồng về, cánh đàn ông phải tuốt lúa để làm luôn, nếu để qua ngày, hạt cốm sẽ bị nhạt.Từng túm bông nếp được đặt lên nong và dùng bát sứ tuốt rời ra khỏi cọng.

Hạt thóc tuốt xong, rửa sạch nhiều lần đến khi nước không còn đục bẩn nửa,đổ thíc nếp vào luộc trong một chiếc nồi to, suốt 1 tiếng vừa luộc, vừa chú ý đảo cho hạt thóc chín đều.Khi thóc chín đều, rải ra cho khô ráo.Khi thóc khô cho vào cối giã.Công đoạn giã cốm là công đoạn quan trọng nhất được thực hiện tới 3 lần.Lần 1 khi thóc vừa luộc xong.Lần 2 sau khi rang , mỗi mẻ cốm sẽ được rang trong vòng 30 phát bằng bếp củi,khi rang để lửa vừa.Theo những người làm cốm lâu năm,đây là công đoạn quyết định đến chất lượng hạt cốm có hương thơm ngon hay không,
Rang xong lại tiếp tục xát, sàng cho vỏ trấu tách khỏi hạt, rồi cho hạt vào cối giã lần thứ 3 từ 30 đến 40 phát mỗi mẻ.
Cứ vào tháng 8 âm lịch hằng năm, khi tiết trời chuyển sang thu mát mẻ, người dân Nà Pò lại bắt tay vào làm cốm rộn ràng như có hội, từ đồng đến trong nhà nhộn nhịp biết bao nhiêu.Nếu đặt chân đến vùng đất này mà không thưởng thức cốm Nà pò bạn đã bỏ qua một nét văn hóa ẩm thực riêng của vùng biên viễn.
Theo như đánh giá của người dân và cũng như các nhà khoa học ,giống gạo nếp trồng ở Cao bằng thơm, đều hạt, mền nhưng không gãy, tỉ lệ tấm thấp, hàm lượng Prôtein và axitamin cao.Bởi thế khi lên thành phẩm, cốm có màu xanh nõn chuối bắt mắt bà mùi hương quyến rũ.
Không chỉ ăn cốm như món ăn chơi, người dân nơi đây còn chế biến ra món xôi cốm, bánh cốm, hạt dẻ cốm, làm bánh coóc mò (loại bánh truyền thống bà ngoại hay làm trong ngày đầy thang cháu).Ở Trùng Khánh, nơi có món hạt dẻ đặc sản, người ta nghiền hạt dẻ thành bột rồi trộn đều vào cốm, tạo thành món ăn hấp dẫn với vị thơm của cốm và bị bùi của hạt dẻ.Cốm Nà pò trở thành đặc sản được đưa đến chợ phiên trong toàn tinh, thâm chị ra đến cả những khu chợ lớn trong thành phố.

Gianr dị, không ướp hương, không biển hiệu, rao bán, không bao bì bắt mắt nhưng tiếng lành đòn xa, cốm Nà Pò được nhiều người trong và ngoài tỉnh biết đến.Đặc biệt, cốm có thể để trong ngăn đá tủ lạnh 2-3 tháng mang ra vẫn mềm dẻo.
Mỗi du khách về nà pò, thưởng thức món ăn này lại thấy say mê, háo hức.Trong cái se lạnh vùng cao, ngồi bên bếp tách trà nóng, ăn hạt cốm thơm mềm, nói chuyện tâm giao thấy cuộc sống thêm vui,thanh nhã.

Tags: phuong tien giao thong,dac san cao bang, diem du lịch cao bang, khach san cao bang