Thác Bản Ba hùng vĩ mà nên thơ giữa núi rừng Việt Bắc
Tuyên Quang được đất trời ban tặng những cảnh đẹp tuyệt vời, những ngọn núi trập trùng nhất nhô, những hang động suối nước tuyệt đẹp, nơi đây dường như quyến rũ bao kẻ say đường lạc bước. Du lịch Tuyên Quang, ngoài trở về với chiến khu Việt Bắc “Mình về mình có nhớ ta” thì có một con thác được ví như cô sơn nữ miền sơn cước: Thác Bản Ba.

Thác Bản Ba nằm cách trung tâm thị trấn Vĩnh Lộc, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang khoảng 40 km đường nhựa, thác được người dân địa phương ví như vẻ đẹp của cô gái miền sơn cước.
Có lẽ, điều đầu tiên du khách có thể cảm nhận được là không gian mát lạnh, tươi mới và mơn mởn nhựa sống giữa nơi mê mải sắc xanh của mây trời, hoa lá, cỏ cây. Cùng đó là tiếng líu lo, ríu rít vui tai của những chú chim rừng, sẽ hòa lên thành khúc nhạc rừng say mê, mời gọi khiến bạn dễ dàng chìm đắm trong khung cảnh đầy chất nhạc thơ đó.
Thác Bản Ba nằm giữa núi rừng trùng điệp, được bắt nguồn từ dãy núi đá vôi Khau Nhoi thuộc địa phận Hà Giang cao gần 1000m đổ về cánh đồng Bản Ba phì nhiêu màu mỡ. Thác nằm bên triền núi Phiêng Khàng, xã Trung Hà, huyện Chiêm Hóa, cách Tuyên Quang 70km. Con đường nhỏ rẽ từ huyện Chiêm Hóa vào thác Bản Ba dài khoảng 25 km uốn lượn quanh những triền núi cao và những cánh đồng lúa xanh ngát, nay đã cơ bản được rải nhựa. Gần 3 km đường dẫn vào thác đã được hoàn tất, tạo thuận lợi cho du khách đến du ngoạn thác Bản Ba. Từ xa nhìn lại, thác Bản Ba hệt như dải lụa trắng mềm mại vắt mình giữa không gian xanh ngút ngàn của núi rừng thơ mộng.

Bắt nguồn từ dãy núi đá vôi Khau Nhoi, thuộc địa phận xã Đức Xuân, huyện Bắc Quang (Hà Giang), được chở che bởi những cánh rừng nguyên sinh trùng điệp nên suốt 4 mùa, thác nước luôn cuộn chảy, chẳng khi nào khô cạn. Từ trung tâm xã Trung Hà (Chiêm Hóa) vào đến chân thác Bản Ba, xuyên qua những cánh đồng lúa. Thấp thoáng bên dãy nhà mái ngói của đồng bào tái định cư từ vùng lòng hồ thủy điện Tuyên Quang là những nếp nhà sàn của đồng bào Tày. Những cây cọ bên đường xòe ô che bóng mát, những chiếc cọn nước quay đều bên suối Ngòi Ba, huyền thoại về dòng thác với bao câu chuyện ly kỳ mà người già kể lại…

Tên thác Bản Ba gắn liền với tên địa danh làng xã, không biết có từ bao giờ chỉ biết từ khi có tên làng, tên xã là có tên thác Bản Ba. Thác Bản Ba được gắn với huyền thoại về một đôi trai gái từ nơi xa đến lập ra làng Lạc Bạn.
Truyền thuyết kể lại rằng: “Ngày xưa, có một đôi trai gái từ nơi xa đến đây sinh sống và lập ra làng Lạc Bạn. Ngày tháng trôi qua, làng Lạc Bạn ngày càng trở nên đông vui nhộn nhịp. Tại làng Lạc Bạn có một phong tục được duy trì và tổ chức hàng năm là cuộc thi thả bè nứa (lướt sóng bằng bè nứa) ở dòng nước nhỏ đổ từ trên núi cao xuống chân núi để thể hiện sự dũng mãnh của các chàng trai miền sơn cước.
Các gia đình trong làng đã cử người ra đứng dưới chân núi gõ mõ, sau 3 hồi gõ thì từng đôi thả bè nứa. Trong khi thả bè có rất nhiều người lao xuống vực sâu bị chết. Vì quá thương xót cho những người xấu số, những người còn sống đã than khóc suốt đêm ngày, nước mắt của họ đã hòa vào dòng nước tạo thành dòng thác lớn như ngày nay. Dòng thác lớn chảy suốt ngày đêm từ Lạc Bạn (nơi đầu ngọn thác) xuôi về tới Bản Ba thì đổ thành 3 tầng thác hùng vĩ, tiếng thác đổ nghe như tiếng khóc than của những người dân làng Lạc Bạn. Cũng từ đó, tục thi thả bè nứa ở làng Lạc Bạn bị mai một”.

Dòng thác Bản Ba có chiều dài khoảng 3km, được tạo bởi 3 tầng thác chính không quá dốc.
Tầng thác thứ nhất có tên gọi là Tát Củm, tầng thứ hai gọi là Tát Cao và tầng thứ ba gọi là Tát Gió. Chuyển tiếp giữa các tầng thác là những tầng thác nhỏ có độ cao khoảng 5m đến 7m và có nhiều khe nước nhỏ và các vực nước trong xanh có tác dụng điều hoà và phân phối nước. Du khách có thể bám vào các phiến đá tảng để trèo lên cao hơn. Chuyển tiếp giữa các tầng thác là những tầng thác nhỏ có độ cao khoảng 5m đến 7m và có nhiều khe nước nhỏ và các vực nước trong xanh có tác dụng điều hòa và phân phối nước. Dưới chân thác có một vực nước trong xanh có tên là “vực quyên”, du khách có thể đắm mình dưới vùng nước trong xanh và mát mẻ. Trên bờ của tầng thác này có những phiến đá trông như hình rồng uốn mình nằm phục trên bờ tạo nên vẻ hoang sơ, kỳ vĩ mà hấp dẫn đến lạ thường.

Tầng thác thứ 3 chảy dọc theo những phiến đá vôi xuống vực sâu có tên gọi là Vực Linh (vực linh thiêng). Vực nước này du khách có thể đắm mình xuống dòng nước trong xanh và mát dịu, lắng nghe âm thanh của dòng thác đổ và tiếng hót của các loài chim rừng…Tất cả đã tạo cho thác Bản Ba một vẻ đẹp nguyên sơ và đầy thơ mộng.Hai bên dòng thác Bản Ba là những cánh rừng xanh đại ngàn trải dài như vô tận, với những cây cổ thụ có tuổi thọ hàng trăm năm tuổi, những thân dây leo cùng một thảm thực vật phong phú. Tất cả đã tạo cho cảnh quan của dòng thác Bản Ba một vẻ đẹp nguyên sơ và đầy thơ mộng. Dưới chân thác là cánh đồng Bản Ba phì nhiêu màu mỡ, nơi có những nếp nhà sàn xinh xắn của đồng bào người Tày nằm ẩn mình dưới tán cọ. Đó là sự kết hợp đồng điệu giữa cảnh sắc thiên nhiên với nhịp sống con người miền sơn cước, tất cả toát lên vẻ đẹp đầy chất thơ mộng.

Theo kinh nghiệm du lịch Tuyên Quang, đến Bản Ba, du khách có thể tắm mình trong những vực nước trong xanh có độ sâu khoảng 3m, rộng khoảng 15m ngay dưới chân của các tầng thác, nghe tiếng chim rừng thánh thót ngân vang trong buổi chiều tà và mơ màng nghe chuyện kể về huyền thoại của dòng thác bạc với bao điều kỳ thú, hấp dẫn. Thác Bản Ba gắn với chuyện tình của đôi trai gái từ nơi xa đến lập ra làng Lạc Bạn – phía thượng nguồn của dòng thác, nay là làng Bản Ba. Những câu chuyện kỳ thú, văn hóa dân tộc và vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên khiến bao mệt mỏi tan biến, chỉ còn lại những giây phát thành thơi, bình yên đến lạ.

Danh thắng thác Bản Ba đã và đang trở thành điểm đến của khách du lịch trong nước và thế giới. Đặc biệt là cho những ai có khát vọng khám phá thiên nhiên và du lịch mạo hiểm, hay tìm hiểu về những nét văn hóa đặc sắc của bà con người dân tộc Tày nơi đây.
Tags: phuong tien giao thong, diem du lich tuyen quang, khach san tuyen quang,dac san tuyen quang