Huyện Hà Trung
1.Vị trí địa lý huyện Hà Trung
Hà Trung là một huyện đồng bằng nằm ở phía bắc tỉnh Thanh Hoá nằm bên sườn núi Tam Điệp. Nơi mà “Con gà gáy năm huyện cùng nghe” Có địa giới hành chính tiếp giáp như sau : Phía Bắc giáp thị xã Bỉm Sơn và thị xã Tam Điệp tỉnh Ninh Bình. Phía Nam giáp các huyện Hậu Lộc và Hoằng Hóa. Phía Tây giáp các huyện Vĩnh Lôc, Thạch Thành. Phía Đông giáp huyện Nga Sơn.
2. Lịch sử hình thành huyện Hà Trung
Huyện Hà Trung được hình thành từ rất sớm, là một trong những cái nôi của dân tộc Việt Nam. Thời thuộc Hán, là miền đất thuộc huyện Dư Phát. Đến thời Tam Quốc – Lưỡng Tấn – Nam Bắc triều là miền đất thuộc huyện Kiến Sơ. Thời Tùy – Ðường là miền đất thuộc huyện Nhật Nam và một phần thuộc huyện Sùng Bình. Thời Trần – Hồ, huyện Hà Trung thuộc châu Ái, trấn Thanh Ðô, phần đất phía Bắc huyện Hà Trung ngày nay nằm trong huyện Tống Giang, thuộc châu Ái. Thời thuộc Minh, Hà Trung thuộc huyện Tống Giang. Thời Lê, đổi Tống Giang thành Tống Sơn và đặt phủ Hà Trung gồm 4 huyện: Tống Sơn, Hoằng Hóa, Hậu Lộc, Nga Sơn. Trong đó, huyện Tống Sơn là huyện Hà Trung ngày nay. Thời Nguyễn, huyện Tống Sơn do phủ Hà Trung kiêm lý.Hiện nay, huyện Hà Trung có 1 thị trấn và 24 xã.
3. Danh lam thắng cảnh huyện Hà Trung
Gió thu lại gọi về Thanh
Quê em mà cũng quê anh từ nào…
Hà Trung ruộng trúng, đồi cao
Thông reo, lúa chín vẫy chào người thân.
Đã qua cái kiếp phong trần
Bỉm Sơn khói trắng cuộn vần thơ bay
Tam Qui ơi, nhớ những ngày
Muối dưa đùm bọc bàn tay mẹ già.
Hôm nay như trở lại nhà
Xóm làng ngói mới, ruột già tình xưa
Dẫu con khi gió, khi mưa
Mùa vui đang đến, nắng trưa đồng vàng…
Tố Hữu
Chỉ với mấy câu thơ thôi nhưng đã miêu tả được những cảnh đẹp của xứ này. Nó khiến mặc khách mê mẩn không muốn rời xa.
Ngoài ra huyện Hà Trung có mật độ nhà dày đặc với hệ thống di tích lịch sử văn hoá và danh thắng – nhiều yếu tố thuận lợi cho việc phát huy giá trị văn hóa gắn với du lịch Thanh Hóa.
Ở phía tây bắc có đền Rồng, nhà thờ họ Nguyễn Hữu và lăng miếu Triệu Tường đền Nước, đình Gia Miêu, đền Đức ông, đập Bến Quân.Chùa Tam Quy có đập Cầu dưới chân rừng Sến tạo nên sơn thuỷ hữu tình.
Ở phía tây nam có chùa Long Cảm , ly cung nhà Hồ , đình Thượng Phú (di tích cấp tỉnh); từ cụm di tích lịch sử chiến thắng Đò Lèn , gác chuông Chùa Trần , đền Lý thường Kiệt , đền Cô Thị ,…
Rải rác còn có các di tích khác như đền thờ Trần Hưng Đạo ,Phủ Suối , đình Cơm Thi ( gắn với Lễ hội cơm thi ở Hà Thanh)…
Tại các điểm di tích lịch sử văn hóa ,hàng năm đều diễn ra các lễ hội. Một số lễ hội lớn như lễ hội Hàn Sơn (Hà Sơn – Hà Ngọc) diễn ra rất sôi động có hàng chục ngàn du khách thập phương tham gia.
4. Ẩm thực huyện Hà Trung
Dê Núi Hà Trung – hương vị không thế thiếu khi du lịch Thanh Hóa .Chất lượng thịt dê đậm đà cùng kỹ thuật chế biến độc đáo, có thể gọi là bí quyết gia truyền, khiến cho tiết canh và rất nhiều món ăn từ dê ở đây có hương vị rất đặc trưng và thơm ngon và lạ miệng.
Ốc bươu hà Trung loại ốc sống chủ yếu ở ao hồ, ruộng nước, sông đầm. Ốc Hà Trung béo và ngon khác lạ.Ốc có thể chế biến thành nhiều món ăn như ốc om, ốc hấp, ốc xào… nhưng với ốc bươu hấp lá gừng độc đáo bởi hương vị ấm nồng của lá gừng tươi.
Ngoài ra còn có một món đặc biệt-mắm tép Hà Yên. Đây là món ăn dân dã đời thường, thế nhưng từ thuở xưa cho đến ngày nay lại trở thành sản vật ngon của vùng đất xứ Thanh, đã nức tiếng cả nước, từng là món tiến vua ngày xưa.
5. Đơn vị hành chính huyện Hà Trung
Huyện Hà Trung gồm thị trấn Hà trung và 24 xã. Huyện lị đặt tại thị trấn Hà Trung. cùng với các cấp chính quyền, các đơn vị trường học, các ngân hàng cùng các dịch vụ kèm theo… đáp ứng các nhu cầu cơ bản của người dân địa phương và du khách gần xa.
6. Phương tiện giao thông huyện Hà Trung
Đến với Hà Trung ngày nay có nhiều phương tiện vận chuyển khác nhau như xe buýt, xe khách liên huyện phục vụ bà con trong vùng. Xe khách đường dài bắc nam dành cho khách đi các tỉnh vào nam ra bắc. Ngoài ra còn có hệ thống taxi, xe ôm, nhanh chóng và tiện lợi.
Ngoài những phương tiện cơ bản, về với Hà Trung ngày nay còn có những dịch vụ cao cấp hơn với dịch vụ vé máy bay giá rẻ đi Thanh Hóa cùng dịch vụ xe đưa đón sân bay Thọ Xuân giúp cho du khách có chuyến đi thuận tiện và nhanh chóng.
7. Cảm nghĩ về huyện Hà Trung
Hà Trung đang ngày càng phát triển,là điểm đến thu hút khách du lịch thập phương. Khi về với Hà Trung ngoài những danh lam thắng cảnh còn có những món ngon nổi tiếng níu giữ tâm hồn du khách gần xa. đến đây du khách sẽ có một chuyến đi vui và thoải mái.
