Lễ hội đình Trà Cổ
Trà Cổ là một địa danh có nhiều cảnh đẹp hấp dẫn du khách ở Móng Cái tỉnh Quảng Ninh,nơi đây có nhà thờ Trà Cổ cổ kính, có bãi biển đẹp và đặc biệt, đình Trà Cổ với những nét kiến trúc, văn hóa, lễ hội tiêu biểu vùng Bắc Bộ.
Đình Trà Cổ, thuộc phường Trà Cổ (Móng Cái), từ lâu vẫn được coi như cột mốc văn hoá nơi biên ải. Nằm ở ven biển, giáp biên giới với Trung Quốc, chịu sự tác động của giao thoa văn hoá, nhưng về kiến trúc, đình Trà Cổ vẫn mang đậm các giá trị thuần Việt. Lễ hội đình Trà Cổ vẫn giữ được những nét sinh hoạt văn hoá dân gian vùng Đồng bằng sông Hồng, là một điểm đến của du lịch Quảng Ninh…
Theo các tư liệu lịch sử là thần tích, sắc phong thì đình Trà Cổ được xây dựng vào năm Quang Thuận thứ 2 (1461). Đến nay, đình đã trải qua nhiều lần trùng tu (và hiện đang được trùng tu quy mô lớn) nhưng vẫn giữ được những nét kiến trúc đặc trưng thời Lê, đó là các trang trí rồng, phượng trên cốn, cột, đầu bẩy. Đặc biệt, đình Trà Cổ là ngôi đình duy nhất của Quảng Ninh còn giữ được hệ thống ván sàn (giống như đình Bảng, Bắc Ninh) – kiểu kiến trúc đình phổ biến thời Lê. Ván đình cao cách mặt nền 0,4m, bưng kín bằng những bức chạm trổ.
Đình Trà Cổ thờ 6 vị tiên công người Đồ Sơn (Hải Phòng) và thờ Quận He Nguyễn Hữu Cầu – một lãnh tụ nông dân khởi nghĩa thời Lê – Trịnh cũng quê ở Đồ Sơn.
Đến nay, người dân Trà Cổ vẫn còn lưu truyền câu ca “Người Trà Cổ, tổ Đồ Sơn” để nhớ về gốc gác của mình. Những bậc cao niên trong làng Trà Cổ vẫn thường kể lại cho con cháu, rằng: Cách đây khoảng 600 năm, khi đó 12 gia đình ngư dân Đồ Sơn (Hải Phòng) đi đánh cá bị giông tố cuốn ra biển rồi trôi dạt về bán đảo Trà Cổ. Sau cơn bạo nạn, 6 gia đình không chịu được những khó khăn của cuộc sống nơi đây đã quay về quê cũ, họ bảo rằng: “Ở đây ăn bổng lộc gì?/ Lộc sung thì chát, lộc si thì già”. Còn 6 hộ ở lại cũng có lý lẽ riêng: “Ở đây vui thú non tiên/ Tháng ngày lọc nước lấy tiền nuôi nhau”, rồi tự động viên nhau cùng khai hoang, an cư lập nghiệp. Họ ghép tên của 2 làng cũ nơi họ từng sinh sống là Trà Phương và Cổ Trai thành làng Trà Cổ để đặt tên cho mảnh đất mới và ngôi đình làng do chính họ lập nên.
Hằng năm, cứ từ ngày mùng một đến mùng ba tháng 6 âm lịch, người dân Trà Cổ lại mở hội đình để tưởng nhớ công ơn Thành hoàng. Ngôi đình làng Trà Cổ không chỉ là nơi sinh hoạt tâm linh mà còn là một công trình kiến trúc độc đáo, là cột mốc văn hoá tâm linh nơi địa đầu Tổ quốc. Trải qua một thời kỳ bị gián đoạn do chiến tranh, năm 1993, lễ hội đình Trà Cổ được khôi phục lại và cho đến nay vẫn là một điểm nhấn văn hoá, là niềm tự hào của người dân nơi đây. Trong lễ hội truyền thống này vẫn còn lưu giữ những phong tục độc đáo đặc trưng cho nền văn minh lúa nước sông Hồng, với những quy định ngặt nghèo về thủ tục, nhất là trong việc cử người làm ông Đám, việc chăm sóc chú ỉn chuẩn bị cho tế lễ mà mọi người vẫn gọi một cách thành kính là “Ông Voi”…
Trước đó, ngày 25 tháng 5 đoàn thuyền rước từ Trà Cổ về quê tổ Ðồ Sơn. Ngày 30 tháng 5 thì thuyền từ Ðồ Sơn quay về đến Trà Cổ. Ngày mùng 1 tháng 6, bắt đầu vào lễ hội là lễ rước Vua ra bể (còn gọi là rước vua ra miếu), với nghi thức một đội quân cầm vũ khí, cờ thần, phường bát âm, bát bửu, tiếp đến là người cầm cờ và phải là người cường tráng trẻ đẹp và có đạo đức được làng bầu chọn từ cuối hội năm trước cùng những người khiêng kiệu.
Sau lễ rước là cuộc thi các sản phẩm chăn nuôi trồng trọt mà biểu thị chủ yếu là thi các chú lợn mà người ta gọi là các Ông Voi. Các Ông Voi được các cai đám và dân làng chăm sóc chu đáo từ nhiều tháng trước khi vào hội.
Theo kinh nghiệm du lịch Quảng Ninh, nét độc đáo của lễ hội Trà Cổ là có hội thi làm cỗ, thi nấu ăn, ai nấu ăn giỏi đều được cả làng biết đến. Ngày mùng 6 là ngày kết thúc lễ hội có múa bông. Trong ngày múa bông, người ta cầu mong trời đất thần linh phù trợ cho đánh bắt được nhiều cá tôm, buôn bán phát đạt, chăn nuôi, trồng cây tươi tốt, cuộc sống ấm no.
Lễ hội đình làng Trà Cổ không những thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ của con người đối với các vị thành hoàng mà còn thể hiện ý thức trách nhiệm của người dân trong tham gia bảo vệ và xây dựng biên giới ngày càng giàu mạnh. Về với vùng đất biên cương cực Ðông Bắc này, khi kính cẩn thắp một nén nhang thơm dưới mái đình làng biển. Sự vươn lên mạnh mẽ của vùng đất và con người Trà Cổ cùng với những giá trị văn hóa không thể phủ nhận là minh chứng rõ ràng nhất về sự trường tồn và lớn mạnh của Tổ quốc.
Tags: khac san quang ninh, diem du lich quang ninh, am thuc quang ninh,, phuong tien giao thong quang ninh
